Portret van AFC
Bij het 90-jarig bestaan van de AFC in 1985 werd een 'portret van AFC" van de hand
van Pim Adriaansz in het radioprogramma "Kom eens Langs" van Karel Prior voor
gelezen door acteur Hans Croiset. Voor deze Persmap werd het portret van toen aan
gepast aan het AFC van nu, inclusief de periode van de laatste 10 jaar.
Er zijn ongetwijfeld voetbalclubs in ons land, die een beetje moeten smokkelen met de
oprichtingsdatum om een jubileum officieel te kunnen vieren. AFC hoort daar niet bij.
De geboortedatum, 18 januari 1895, staat onomstotelijk vast. Voorde historische juistheid
daarvan worden meestal twee bewijzen aangedragen.
Het eerste is, dat de moeder van de toen nog zeer jonge AFC-stamvader Schaf Scheepens
van de oprichting af jaarlijks een vaas bloemen op de ontbijttafel plaatste. De club van haar
zoon was jarig en bij een verjaardag behoorden bloemen.
Het tweede is, dat Jacques van Ooy op 18 januari 1900 een etentje organiseerde ter gelegen
heid van het 5 jarig bestaan. Dat "etentje" is een traditie geworden. Nog jaarlijks is het AFC-
jaardinereen hoogtepunt binnen het clubleven. Op 17 januari 1995 ter gelegenheid van de
honderdste verjaardag in de wintertuin van het Amsterdamse Krasnapolsky.
Het voetballen, geïntroduceerd in ons land door de legendarische Pim Muiier, die tijdens zijn
kostschoolperiode in Engeland ermee had kennis gemaakt, stelde bij het kersverse AFC (de
naam Amsterdamsche Football Club was een vondst van Schaf Scheepens) nog niet veel
voor in die begintijd. Het terrein baarde bovendien zorgen. Het bevond zich tussen de hui
dige Oranje Nassaulaan en de vijver van het Vondelpark en had de afmetingen van vijftig bij
dertig meter. De hoekvlag stond op straat en vandaar moesten de corners worden genomen
Vergaderd werd er elke zaterdagmiddag door een groep vriendjes, die mogen worden
beschouwd als de oprichters van AFC. Hun namen: Gerard (Schaf) Scheepens, Jan Hyl-
kema, Hein Brass, Frits Timpery, Jacques van Ooy en de gebroeders Bernhard. In de kelder
van de ouders van laatstgenoemden werd vergaderd; als bestuurstafel diende een oude
wasmand!
De "echte" voetbalbeginjaren van AFC liggen in de Watergraafsmeer, waar gespeeld werd
op een veldje achter de boerenhoeve "Goed Genoeg". Voetbalbuurman achter de hoeve
was AJAX, waarmee in 1918 en in 1919 om het kampioenschap van Nederland werd
gespeeld. Beide keren werd AJAX de landskampioen.
In 1919 ging de strijd tussen vijf eerste klasse-afdelingskampioenen, t.w. AJAX, Go Ahead,
Willem II, Be Quick en AFC. AFC werd vierde, terwijl zij in 1918 als derde eindigden.
Later zijn AFC en AJAX ieder een eigen weg ingeslagen. AFC trok in 1920 naar de Zuidelijke
Wandelweg (achter de huidige rondweg-zuid aansluitend aan de begraafplaats Buitenvel-
dert) en AJAX verhuisde in 1934 binnen de Watergraafsmeer naar het huidige stadion aan de
Middenweg. In tegenstelling tot AJAX is AFC een pur sang amateurclub gebleven, maar de
historische binding tussen beide clubs is nog altijd zeer intens en een hoogtepunt van alle
festiviteiten rondom het aankomend 100-jarig bestaan zal dan ook de erewedstrijd AFC-
AJAX in augustus van het volgend jaar zijn.
De overgang naar de Zuidelijke Wandelweg had AFC veel geld gekost, maar er zouden nog
vele financiële en andere zorgen volgen. Sportief sloeg de malaise in 1921 toe. In twee jaar
tijd degradeerde AFC van de eerste klasse, via de toenmalige overgangsklasse naar de
tweede klasse, waaraan toegevoegd kan worden dat AFC daarna nooit meer is gedegra
deerd. Het publiek, dat destijds rijkelijk naar de voetbalvelden trok, liet AFC volkomen in de
steek. Alles daalde in die tijd. Het enige dat bij AFC nog steeg was de schuld!
10
