der leiding van Dr. S. Sarphati. Het Rijks
museum werd afgebouwd in 1885, het
Concertgebouw (dat nog in de periferie
stond) in 1888 en - let wel - het Stedelijk
Museum in 1895. Inmiddels was en werd
ook de (oude) Pijp bebouwd, vanwaar de
stadsgrens westwaarts liep naar de P.C.
Hooftstraat/Van Baerlestraat en de noord
kant van de Koninginneweg. Telefoon, ra
dio, televisie, fax, trams en vliegtuigen wa
ren nog volstrekt onbekend. Wel was
elektriciteit vaag bekend, maar nog geen
huiselijke verworvenheid. Openbaar ver
voer werd verzorgd door de paardetram en
- voor wie het kon betalen - de vigilante.
In 'De Drie Fleschjes' kostte een borreltje
nog maar 5 centen, hetgeen niettemin een
respectabele uitgave was.
Wat buiten Amsterdam lag was ver weg en
wat Nederland te buiten ging was voor de
massa onbereikbaar.
In Duitsland regeerde de eigenzinnige kei
zer Wilhelm II, die in 1918 als asielzoeker
in Doom zou neerstrijken. Engeland be
heerste nog de wereldzeeën onder de des
tijds al bejaarde koningin Victoria en het
verdeelde Frankrijk hield zich voorname
lijk bezig met de 'Dreyfus-affaire', die Emile
Zola in beweging bracht (J'accuse).
Heel ver weg waren de Verenigde Staten
van Amerika, die weer opkrabbelden na
de burgeroorlog en de formele afschaffing
van de slavernij in 1863. Om tenslotte
Rusland te noemen, waar tsaar Nicolaas II
regeerde; onwetend van het feit, dat hij in
1918 vermoord zou worden in Jekaterine-
burg.
Het was in die tijd, dat vanuit Engeland
een balspel de wereld veroverde. Eén van
de gevolgen daarvan was, dat op 18 januari
1895 AFC werd opgericht.
Laat het duidelijk zijn, dat het nu voor u
liggende boek 100 jaar later niet anders
kan beogen dan de neerslag te zijn van één
eeuw lang lief en leed in de Amsterdam-
sche Football Club.
In Nederland is voetbal ingevoerd en ver
breid door de legendarische W.J.H. Mulier,
die er kennis mee maakte op een kost
school in Engeland. Of tijdens een vakan
tie, want hier spreken kenbronnen elkaar
tegen. Tenzij het een kostschoolvakantie-
verblijf betrof, wat betwijfeld mag worden.
Kostscholen en vakantieverblijven ver
houden zich immers niet goed. Hoe het
ook zij: W.J.H. Mulier (Pim voor zijn vrien
den) was nog maar 14 jaar toen hij, temg in
Haarlem, in 1879 het initiatief nam tot de
oprichting van de Haarlemsche Football
Club (HFC, sinds 1979 de Koninklijke
HFC), dat ging spelen op de Koekamp;
sinds lang bekend staande als de Span-
U
AFC alleen een mannenclub?
Al heel lang geleden, kort na
de jaarwisseling werd
regelmatig het tegendeel
bewezen. Voetbal leuk, maar
na afloop samen met de
vrouwen op de foto. Zij
wasten thuis toch de
voetbalkleding!
Voetbal verovert Nederland
20
