straat, het Concertgebouw stond nog tamelijk geïsoleerd, Koninginneweg en
Willemsparkweg waren in aanbouw.
Een samenleving zonder auto's, radio, televisie, electrisch licht, zonder
vliegtuigen of electrische trams. Het openbaar vervoer werd verzorgd door
paardentrams, het particuliere vervoer door vigilantes.
Hoe stond het met de sportbeoefening? Zij werd grotendeels bepaald door
ons klimaat en door geografische omstandigheden. Dat wilde dus voor
Amsterdam en naaste omgeving zeggen, dat roeien en schaatsenrijden druk
beoefend werden in organisatorisch verband. Clubs als ,,de Hoop" en de
A.IJ.C. telden honderden leden. Veldsport kende men nauwelijks. Van
hockey, korfbal, honkbal om enkele nu zeer populaire takken van sport
te noemen had niemand ooit gehoord; alleen voetbal en cricket bestonden,
maar sterk gelocaliseerd.
De „uitvinder" van het voetbal in Nederland was Pim Muiier. Hij had het
in Engeland op kostschool geleerd en introduceerde het in Haarlem bij zijn
vrienden, hetgeen leidde tot de oprichting van H.F.C. in 1879. U.D. Deventer
werd vier jaar eerder opgericht en is dus de eerste, die over enkele jaren
haar eeuwfeest kan vieren, maar U.D. begon als cricketvereniging en nam
in 1894 voor het eerst deel aan de voetbalcompetitie.
Van Haarlem sloeg het spel over naar het westen met name Amsterdam,
Den Haag en Rotterdam en naar de universiteitssteden Leiden, Utrecht,
Wageningen en Groningen. Sportbeoefening vraagt om organisatie en zo
werd in 1889 de Nederlandsche Voetbalbond opgericht.
Voor hen, die geïnteresseerd zijn in de voetbalhistorie in het algemeen,
volgen hier de namen van de clubs, die ouder zijn dan A.F.C., de oudste
voetbalvereniging in Amsterdam. Met weglating van clubs, die later een
fusie aangingen, zijn dat in chronologische volgorde: U.D., Kon. H.F.C.,
Hercules, Robur et Velocitas, D.F.C., Frisia, H.V.V., Concordia, P.W.,
Olympia, Be Quick (Groningen), Quick (Nijmegen), Sparta, Haarlem, Quick
(Amersfoort), Vitesse, H.B.S., Victoria, Z.A.C., Achilles en Veendam.
In het jaar van onze oprichting speelden in Amsterdam R.A.Pen Volharding
de eerste viool. R.A.P. (met domicilie Oud-Roosenburgh in Watergraafsmeer)
8
